សនិទាន
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ចំនួនសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលបានចុះបញ្ជីសរុបមានចំនួន ១៥៥,៧៤៥ ។ ជាង ៩០ ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុនដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺជាសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម។ ទោះបីជាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចសង្គមក៏ដោយ ៩៥ ភាគរយនៃសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមមិនទាន់បានចុះបញ្ជីនៅឡើយ។ តាមការរំពឹងទុក នៅឆ្នាំ ២០២៥ សហគ្រាសធុនតូច ៨០ ភាគរយ និងធុនមធ្យម ៩៥ ភាគរយត្រូវបានរំពឹងថានឹងចុះបញ្ជីជាមួយរដ្ឋាភិបាល ខណៈដែល ៥០ ភាគរយនៃសហគ្រាសធុនតូច និង ៧០ ភាគរយនៃសហគ្រាសធុនមធ្យមនឹងមានបញ្ជិកាគណនេយ្យ និងតារាងតុល្យការត្រឹមត្រូវ។ តារាងខាងក្រោមបង្ហាញពីសហគ្រាសដែលបានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការជាមួយនឹងតារាងតុល្យការត្រឹមត្រូវក្នុងឆ្នាំ ២០១០ និងការព្យាករណ៍នាពេលអនាគត។
តារាង ១: សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលបានចុះបញ្ជីជាមួយតារាងតុល្យការ
| ទំហំ/ប្រភេទនៃសហគ្រាស | បានចុះឈ្មោះជាផ្លូវការ (%) | សហគ្រាសដែលមានតារាងតុល្យការ (%) | ||||
| ២០១០ | ២០២០ | ២០២៥ | ២០១០ | ២០២០ | ២០២៥ | |
| សហគ្រាសធុនតូច | ៣៧ | ៧០ | ៨០ | ៤ | ៣០ | ៥០ |
| សហគ្រាសធុនមធ្យម | ៧២ | ៨០ | ៩៥ | ២៤ | ៥០ | ៧០ |
| សហគ្រាសធុនធំ | ៩៣ | ១០០ | ១០០ | ៦៦ | ១០០ | ១០០ |
ប្រភព៖ គោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៥-២០២៥
អំពីកញ្ចប់ព័ត៌មាន
កញ្ចប់ព័ត៌មាននេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្ដល់ជំនួយដល់សហគ្រិនក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឱ្យចូលប្រើទិន្នន័យបើកទូលាយដែលជាទិន្នន័យដែលប្រមូលបានសម្រាប់ការប្រើប្រាស់សាធារណៈ និងបម្រើដល់សាធារណៈ។ នៅក្នុងកញ្ចប់ព័ត៌មាននេះរួមមាន៖
- ព័ត៌មានទូទៅអំពីធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដូចជានិយមន័យ សារៈសំខាន់សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចសង្គម របបលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធ និងបទប្បញ្ញត្តិផ្សេងទៀត វិស័យអាទិភាព និងបញ្ហាប្រឈម និងការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល។
- មាតិកាដែលពាក់ព័ន្ធនៅលើគេហទំព័ររបស់អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ ដូចជាការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃដែលមានភាពពាក់ព័ន្ធ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានជាសាធារណៈរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋ ឯកសារច្បាប់ផ្សេងៗដែលទាក់ទងនឹងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ព័ត៌មានទៅលើវិស័យជាក់លាក់ ផែនទីអន្តរកម្មដែលជួយដល់ការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយការយល់ដឹងរបស់សហគ្រិននៃធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងទំព័រព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតដែលផ្ដល់ព័ត៌មានដែលមានភាពពាក់ព័ន្ធ។
- ដំណើរការនៃការចុះបញ្ជីដែលផ្ដល់នូវព័ត៌មានដ៏ទូលំទូលាយ ជាពិសេសផ្តោតលើវិធីសាស្ត្រចុះឈ្មោះតាមរបៀបថ្មី។
- តួអង្គ និងធនធានផ្សេងៗទៀតដែលមានសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវបន្ថែមដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានពីប្រភពក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ។
ព័ត៌មានទូទៅ
- ទិន្នន័យបើកទូលាយ៖ ទិន្នន័យបើកទូលាយគឺផ្អែកលើមូលដ្ឋានសាមញ្ញដែលសំដៅលើទិន្នន័យដែលប្រមូលបានសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ជាសាធារណៈ និងបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈដែលគួរតែត្រូវបានបង្ហាញជាសាធារណៈដោយគ្មានការរឹតបន្តឹងណាមួយឡើយ។ ទិន្នន័យបើកទូលាយមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ដែលអនុញ្ញាតឱ្យសហគ្រាស ជាពិសេសធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមមានព័ត៌មានច្បាស់លាស់ក្នុងការសម្រេចចិត្តអាជីវកម្មជាមួយនឹងហានិភ័យទាប។ ស្វែងយល់បន្ថែម៖ របៀបដែលទិន្នន័យបើកទូលាយអភិវឌ្ឍឱកាសអាជីវកម្មនៅកម្ពុជា។
- ធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី៖ ធុរកិច្ចបង្កើតថ្មីសំដៅទៅលើក្រុមហ៊ុន/សហគ្រាសដែលបង្កើតឡើងថ្មីដោយសហគ្រិនតែមួយនាក់ ឬមួយក្រុម ហើយស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន។ ធុរកិច្ចបង្កើតថ្មីជាទូទៅផ្តល់នូវសេវាកម្ម ឬផលិតផលដែលគេជឿថាមានតម្រូវការខ្ពស់។ ធុរកិច្ចបង្កើតថ្មីជាទូទៅស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូងមុនពេលអភិវឌ្ឍខ្លួនទៅជាសហគ្រាសធុនតូច ឬធុនមធ្យម។ ស្វែងយល់បន្ថែម៖ Investopedia
សហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម
តារាង ២: ចំណាត់ថ្នាក់សហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យមនៅប្រទេសកម្ពុជាទៅតាមវិស័យ
| វិស័យ | ធាតុផ្សំ | មីក្រូ | តូច | មធ្យម |
| ការផលិត | ចំនួនកម្លាំងពលកម្មស្មើនឹងពេញម៉ោង | ១-២ | ៣-៤៩ | ៥០-៤៩៩ |
| ទ្រព្យសម្បត្តិ (មិនរាប់បញ្ចូលដី) | ៥០,០០០ ដុល្លារ និងតិចជាងនេះ | ៥០,០០០ ដុល្លារ – ៥០០,០០០ ដុល្លារ | ៥០០,០០០ ដុល្លារ – ១,០០០,០០០ ដុល្លារ | |
| កសិកម្ម ព្រៃឈើ និងនេសាទ | ចំនួនកម្លាំងពលកម្មស្មើនឹងពេញម៉ោង | ១-២ | ៣-៤៩ | ៥០-១៩៩ |
| ទ្រព្យសម្បត្តិ | ៥០,០០០ ដុល្លារ និងតិចជាងនេះ | ៥០,០០០ ដុល្លារ – ៥០០,០០០ ដុល្លារ | ៥០០,០០០ ដុល្លារ – ១,០០០,០០០ ដុល្លារ | |
| ពាណិជ្ជកម្មលក់ដុំ និងរាយ | ចំនួនកម្លាំងពលកម្មស្មើនឹងពេញម៉ោង | ១-២ | ៣-៤៩ | ៥០-១៩៩ |
| ទ្រព្យសម្បត្តិ (មិនរាប់បញ្ចូលដី និងអគារ) | ៥០,០០០ ដុល្លារ និងតិចជាងនេះ | ៥០,០០០ ដុល្លារ – ៥០០,០០០ ដុល្លារ | ៥០០,០០០ ដុល្លារ – ១,០០០,០០០ ដុល្លារ | |
| សេវាកម្មផ្សេងទៀត | ចំនួនកម្លាំងពលកម្មស្មើនឹងពេញម៉ោង | ១-៤ | ៥-៤៩ | ៥០-៩៩ |
| ទ្រព្យសម្បត្តិ (មិនរាប់បញ្ចូលដី) | ៥០,០០០ដុល្លារ និងតិចជាងនេះ | ៥០,០០០ ដុល្លារ – ៥០០,០០០ ដុល្លារ | ៥០០,០០០ ដុល្លារ – ១,០០០,០០០ ដុល្លារ | |
| សកម្មភាពផ្សេងទៀត | ចំនួនកម្លាំងពលកម្មស្មើនឹងពេញម៉ោង | ១-៩ | ១០-៤៩ | ៥០-១៩៩ |
| ទ្រព្យសម្បត្តិ | ៥០,០០០ដុល្លារ និងតិចជាងនេះ | ៥០,០០០ ដុល្លារ – ៥០០,០០០ ដុល្លារ | ៥០០,០០០ ដុល្លារ – ១,០០០,០០០ ដុល្លារ |
ប្រភព៖ មូលដ្ឋានទិន្នន័យត្រួតពិនិត្យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមអាស៊ីឆ្នាំ ២០២១ របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី
សារៈសំខាន់នៃធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម
ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនបានចាត់ទុកសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។ រដ្ឋាភិបាលបានបង្ញាញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងការលើកកម្ពស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រតាមរយៈការអនុម័ត និងការអនុវត្តក្របខ័ណ្ឌអភិវឌ្ឍន៍សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដោយអនុគណៈកម្មាធិការសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៃគណៈកម្មាធិការដឹកនាំវិស័យឯកជនដែលត្រូវបានអនុម័តដោយទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ និងបានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០០៦។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតមានដូចខាងក្រោម:
- អនុក្រឹត្យលេខ ៥០ ស្ដីពីការលើកទឹកចិត្តផ្នែកគយ សម្រាប់សហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម
- អនុក្រឹត្យលេខ ១៧ ស្តីពីការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារចំពោះការចុះបញ្ជីដោយស្ម័គ្រចិត្តរបស់សហគ្រាសធុនតូច និងសហគ្រាសធុនមធ្យម
- អនុក្រឹត្យលេខ ១២៤ ស្តីពីការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារ សម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ក្នុងវិស័យអាទិភាព
- ប្រកាសលេខ ១៥៩ ស្តីពីការណែនាំអនុវត្តអនុក្រឹត្យស្តីពីការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារ សម្រាប់សហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម ក្នុងវិស័យអាទិភាព
- ប្រកាសលេខ ០០៩ ស្តីពីការកំណត់ចំណាត់ថ្នាក់អ្នកជាប់ពន្ធតាមរបបស្វ័យប្រកាស
- ប្រកាសលេខ ០២៥ ស្តីពីការកែសម្រួលចំណាត់ថ្នាក់អ្នកជាប់ពន្ធតាមរបបស្វ័យប្រកាស
- ប្រកាសលេខ ៤៩៦ ស្តីពីការចុះបញ្ជីពន្ធដារ
- ប្រកាសលេខ ៣១៩ ស្តីពីវិធានការផ្នែកពន្ធដារដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃបញ្ហាប្រឈមលើសហគ្រាសឧស្សាហកម្មផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ
តារាង ៣: ការរួមចំណែកក្នុងសេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់សហគ្រាសធុនតូប និងមធ្យម (ទិន្នន័យឆ្នាំ ២០១៨)
សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម | ការងារ | ចំនួននៃក្រុមហ៊ុន | ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប |
| ៧០% | ៩៩.៨% | ៥៨% |
ប្រភព៖ របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម ២០១៨
របបលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធ និងវិស័យអាទិភាព
តាមអនុក្រឹត្យលេខ ១២៤ អនុម័តដោយទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីឆ្នាំ ២០១៨ គាំទ្រដោយប្រកាសលេខ ១៥៩ ស្តីពីការអនុវត្តអនុក្រឹត្យនេះបានចែងថាវិស័យអាទិភាពចំនួនប្រាំមួយដែលត្រូវទទួលបានការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធពិសេសគឺមានដូចខាងក្រោមៈ
- ផលិតផលកសិកម្ម និងកសិ-ឧស្សាហកម្ម
- ផលិត និងកែច្នៃម្ហូបអាហារ
- កម្មន្ដសាលដែលផលិតទំនិញប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក កែច្នៃកាកសំណល់ និងផលិតទំនិញសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍
- កម្មន្ដសាលដែលផលិតនូវផលិតផលសម្រេច ឬផ្នែកឬគ្រឿងបង្គុំដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ឱ្យកម្មន្ដសាលដទៃទៀត
- ព័ត៌មានវិទ្យា ស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន រួមទាំងការផ្គត់ផ្គង់សេវាគ្រប់គ្រងតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានដែលមានលក្ខណៈនវានុវត្តន៍
- សហគ្រាសដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ប្រមូលផ្ដុំសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសហគ្រាសដែលអភិវឌ្ឍតំបន់នេះ។
សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលកំពុងប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យអាទិភាពណាមួយដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនឹងទទួលបាន៖
- លើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូលចំនួន ៣ (បី) ឆ្នាំដោយគិតចាប់ពីថ្ងៃដែលចុះបញ្ជីពន្ធដារសម្រាប់សហគ្រាសចុះបញ្ជីថ្មី ឬចាប់ពីថ្ងៃដែលសហគ្រាសមកធ្វើបច្ចុប្បន្នកម្មសម្រាប់សហគ្រាសដែលបានចុះបញ្ជីពន្ធដាររួច ឬ
- លើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូលចំនួន ៥ (ប្រាំ) ឆ្នាំដោយគិតចាប់ពីថ្ងៃដែលចុះបញ្ជីពន្ធដារសម្រាប់សហគ្រាសចុះបញ្ជីថ្មី ឬចាប់ពីថ្ងៃដែលសហគ្រាសមកធ្វើបច្ចុប្បន្នកម្មសម្រាប់សហគ្រាសដែលបានចុះបញ្ជីពន្ធដាររួច ដែលបំពេញលក្ខខណ្ឌណាមួយដូចខាងក្រោម៖
- ប្រើវត្ថុធាតុដើមក្នុងស្រុកចាប់ពី ៦០% ឡើងទៅ ឬ
- បង្កើនចំនួននិយោជិតបន្ថែមយ៉ាងតិច ២០% ឬ
- មានទីតាំងក្នុងតំបន់ប្រមូលផ្ដុំសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម។
- លើកលែងការបង់ប្រាក់រំដោះពន្ធលើប្រាក់ចំណូល និងពន្ធអប្បរមា ក្នុងរយៈពេលលើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូល។
- លើកទឹកចិត្តចំណាយដែលអាចកាត់កងបានដូចខាងក្រោម៖
- អនុញ្ញាតកាត់កងចំណាយ ២០០% ចំពោះចំណាយលើការប្រើប្រាស់បញ្ជីគណនេយ្យតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន
- អនុញ្ញាតកាត់កងចំណាយ ២០០% ចំពោះចំណាយលើការបណ្តុះបណ្តាលការកាន់បញ្ជីគណនេយ្យ ឬការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកទេសដល់និយោជិត
- អនុញ្ញាតកាត់កងចំណាយ ១៥០% ចំពោះចំណាយវិនិយោគលើម៉ាស៊ីន ឬឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាដែលមានលក្ខណៈនវានុវត្តន៍ សម្រាប់បម្រើ និងលើកកម្ពស់ផលិតភាពផលិតកម្ម។
បញ្ហាប្រឈម និងការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល
- លទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ៖ បញ្ហាប្រឈមធំមួយក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗដែលសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមជួបប្រទះគឺលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ និងការវិនិយោគរយៈពេលវែង។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានឆ្លើយតបដោយបង្កើតស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋហៅថា ធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដើម្បីបែងចែកមូលនិធិដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ និងរីកចម្រើនរបស់ពួកគេ។ នៅដើមឆ្នាំ ២០២២ រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានបែងចែកមូលនិធិបន្ថែមដល់ ធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមចំនួន ៥០ លានដុល្លារបន្ថែមទៀតដើម្បីបន្តកម្មវិធីគម្រោងសហហិរញ្ញប្បទានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMECFS) ដំណាក់កាលទី ២ បន្ទាប់ពីការអនុវត្តជោគជ័យក្នុងដំណាក់កាលទី ១។ SMECFS គឺជាកម្មវិធីដែលដឹកនាំដោយធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមជាមួយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុឯកជនផ្សេងៗទៀត (PFIs) ដែលចូលរួម។ សកម្មភាពនេះគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីបន្តគាំទ្រសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដើម្បីជំរុញវិស័យនេះបន្ទាប់ពីរងផលប៉ះពាល់ដោយជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ-១៩។
- ចំណេះដឹង និងជំនាញបច្ចេកទេស៖ កង្វះធនធានមនុស្ស កម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញ អ្នកបច្ចេកទេស និងវិស្វករបង្អាក់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាពីការស្រូបយកសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលមានសក្តានុពលដែលប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើបសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្ម។ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាប្រឈមនេះ រដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតតួអង្គ និងដាក់ចេញនូវវិធានការមួយចំនួនដើម្បីគាំទ្រសហគ្រិន និងកសាងធនធានមនុស្សតាមរយៈការបង្កើតស្ថាប័ន សហគ្រិនខ្មែរ និងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះធុរកិច្ចថ្មី “តេជោ” ដែលមានតួនាទីផ្ដល់ឱ្យប្រជាជនកម្ពុជានូវភាពជាសហគ្រិន ដែលជាជំនាញសំខាន់ក្នុងការដំណើរការសហគ្រាស និងការបង្កើត មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ ដែលជាកម្មវិធីថ្នាក់ជាតិផ្ដោតទៅលើការកសាងធនធានមនុស្សសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍវិស័យមួយនេះ។
- ការប្រកួតប្រជែងក្នុងតំបន់៖ ការប្រកួតប្រជែងក្នុងតំបន់គឺជាបញ្ហាប្រឈមមួយទៀតដែលប៉ះពាល់ដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពីព្រោះបណ្ដាប្រទេសក្នុងអាស៊ានមួយចំនួនមានការប្រកួតប្រជែងល្អជាងទាក់ទងនឹងតម្លៃពលកម្ម តម្លៃអគ្គិសនី ធនធានមនុស្ស និងជំនាញដែលត្រូវការ។ ជាការឆ្លើយតប រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមរយៈក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍បានដាក់បញ្ចូលគេហទំព័រទិន្នន័យបើកចំហសម្រាប់សហគ្រិន និងសហគ្រាសកម្ពុជាដើម្បីទទួលបាននូវព័ត៌មានកាន់តែទូលំទូលាយអំពីសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៅកម្រិតថ្នាក់តំបន់។ ការធ្វើសមាហរណកម្ម និងការចែករំលែកព័ត៌មានរួមគ្នានៃទិន្នន័យពាក់ព័ន្ធនឹងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម គឺជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងតំបន់អាស៊ានក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាតតាមរយៈការប្រកួតប្រជែងមិនស្មើភាពកើតចេញពីកង្វះព័ត៌មាន ក៏ដូចជាកង្វះវេទិកាផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រកួតប្រជែងដែលមានលក្ខណៈមិនស្មើភាព សហគ្រិនអាចស្វែងរកព័ត៌មានចាំបាច់ក្នុងអាស៊ានជាមួយ ASEAN Access។
មាតិកាពាក់ព័ន្ធ
អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (អូឌីស៊ី) គឺជាគេហទំព័រ ‘ទិន្នន័យបើកទូលាយ’ ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលអនឡាញឯករាជ្យ និងជា ‘ច្រកចេញចូលតែមួយ’ ដែលផ្តល់ឱ្យសាធារណៈជននូវព័ត៌មានថ្មីៗ និងទៀងទាត់អំពីប្រទេសកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម។ ដោយអនុវត្តតាមគោលការណ៍ ‘ទិន្នន័យបើកទូលាយ’ រាល់មាតិកា និងព័ត៌មានទាំងអស់ដែលត្រូវបានរកឃើញ និងផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងអូឌីស៊ីអាចប្រើប្រាស់បានដោយសេរី និងអាចទាញយកបានដើម្បីប្រើប្រាស់ និងបោះពុម្ពឡើងវិញដោយមិនមានការរិតត្បិត។ អូឌីស៊ីគឺជាអង្គការអព្យាក្រិត្យ និងមិនលំអៀង។ ដូច្នេះ អូឌីស៊ីមិនផ្សព្វផ្សាយនូវទស្សនៈ ឬរបៀបវារៈក្រៅពីការផ្តល់ព័ត៌មានដែលទាក់ទង និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា។ ស្វែងយល់បន្ថែមអំពី៖ របៀបដែលអង្គការអូឌីស៊ីជួយអាជីវកម្ម និងសហគ្រាស។
ទំព័រដើមនៃគេហទំព័រអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ
ព័ត៌មាន និងទិន្នន័យទាំងអស់ដែលមាននៅលើកញ្ចប់ព័ត៌មាននេះគឺមានគោលបំណងក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានសំខាន់ៗដែលពាក់ព័ន្ធនឹងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការផ្ដល់ការណែនាំអំពីជំហ៊ានចាំបាច់ក្នុងការបើក និងចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសស្របច្បាប់ជាមួយនឹងការសម្រេចចិត្តដែលមានព័ត៌មានច្បាស់លាស់ និងកាត់បន្ថយហានិភ័យ។
- បច្ចុប្បន្នភាពព័ត៌មាន
នៅក្រោមផ្នែកនេះ អូឌីស៊ីផ្តល់សេចក្តីសង្ខេបព័ត៌មានថ្មីៗពីប្រភពដែលទុកចិត្តក្នុងស្រុកផ្សេងៗគ្នា ដូចជាខ្មែរថាមស៍ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ និងប្រភពប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិល្បីឈ្មោះផ្សេងៗទៀត។ សម្រាប់ព័ត៌មានទាក់ទងនឹងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។ សម្រាប់ព័ត៌មានទាក់ទងនឹងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។
- សេចក្តីប្រកាស និងឯកសារច្បាប់
ក្រៅពីការសង្ខេបអត្ថបទព័ត៌មាន អូឌីស៊ីក៏ផ្សាយបន្តនូវឯកសារច្បាប់ដូចជាសេចក្តីប្រកាស ប្រកាស សារាចរនិងអនុក្រឹត្យស្តីពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសង្គមផ្សេងៗរួមទាំងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមផងដែរ។ ដើម្បីចូលទៅអានឯកសារ សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។
- ប្រធានបទ
ក្រោមប្រធានបទឧស្សាហកម្ម មានប្រធានបទជាច្រើនទៀតដូចជា ផលិតកម្ម កសិកម្ម អចលនទ្រព្យ និងទេសចរណ៍។ នៅទីនោះ អ្នកប្រើប្រាស់អាចស្វែងរកព័ត៌មានសំខាន់ៗពាក់ព័ន្ធលើវិស័យទាំងនោះ។ ដើម្បីអានប្រធានបទ សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។
- ផែនទីអន្តរកម្ម
អូឌីស៊ី ធ្វើឌីជីថលទិន្នន័យទៅជាផែនទីអន្តរកម្មដែលបង្ហាញពីទិន្នន័យ និងព័ត៌មានផ្សេងៗក្នុងវិធីដែលទាក់ទាញ និងមានភាពរស់រវើកជាងមុន ដូច្នេះអ្នកប្រើប្រាស់នឹងរកឃើញថាវាមានប្រសិទ្ធភាព និងចំណាយពេលតិចជាងមុនក្នុងការរុករក និងទាញយកព័ត៌មានដែលត្រូវការ។ ផែនទីអន្តរកម្មដែលមានភាពពាក់ព័ន្ធដែល អូឌីស៊ី បានធ្វើឌីជីថល និងបោះពុម្ពផ្សាយមានដូចជា ការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាត មណ្ឌលសុខភាព និងការដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ ។ល។ ដើម្បីស្វែងរក និងទាញយកផែនទីអន្តរកម្ម សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។
ផែនទីអន្តរកម្មនៃទីតាំងអាជីវកម្មក្នុងស្រុក និងការិយាល័យច្រកចេញចូលតែមួយនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា
- ព័ត៌មានទិន្នន័យ
អូឌីស៊ី ផ្តល់សំណុំទិន្នន័យជាច្រើនលើបញ្ហាផ្សេងៗគ្នាដែលអាចទាក់ទងនឹងធុរកិច្ចបង្កើតថ្មី និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម។ ទំព័រព័ត៌មានទាំងនោះរំលេចព័ត៌មានសំខាន់ៗ និងទីតាំងនៃ សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ការអនុវត្តគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធថ្នាក់ក្រោមជាតិ ការចូលប្រើព័ត៌មានសេវាសាធារណៈ និងគណនេយ្យភាពសង្គម។
ដំណើរការចុះឈ្មោះអាជីវកម្ម
ការចុះឈ្មោះសហគ្រាស ឬអាជីវកម្មថ្មីមានសារៈសំខាន់ណាស់ព្រោះវាអនុញ្ញាតឱ្យអាជីវករ ឬសហគ្រិន៖
- កំណត់អត្តសញ្ញាណអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសផ្ទាល់ខ្លួន
- ជៀសវាងការផាកពិន័យ និងការបិទអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាស
- ទទួលបានការការពារផ្នែកច្បាប់
- ទាក់ទាញអតិថិជនសាជីវកម្ម និងដៃគូ។ ពួកគេទំនងជាធ្វើអាជីវកម្មជាមួយអាជីវកម្មដែលបានចុះបញ្ជីច្រើនជាងក្រុមហ៊ុនដែលមិនបានចុះបញ្ជីដោយសារវាមានសុវត្ថិភាព និងស្របច្បាប់
- ងាយស្រួលក្នុងការទទួលបានប្រាក់កម្ចី និងការវិនិយោគពីធនាគារ
- ទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់និយោជិតពីបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស)
- បំពេញកាតព្វកិច្ចជាពលរដ្ឋស្របច្បាប់ ក្រោមច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិរបស់កម្ពុជា
- ចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិតាមរយៈការបង់ពន្ធ។
ដើម្បីចុះឈ្មោះសហគ្រាសថ្មីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាដំបូងសហគ្រិនត្រូវត្រួតពិនិត្យ និងសម្រេចចិត្តទៅលើប្រភេទនៃរចនាសម្ព័ន្ធអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសមួយណាដែលមានភាពសមស្របជាងគេ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា មានរចនាសម្ព័ន្ធអាជីវកម្មចំនួនប្រាំប្រភេទ និងបីប្រភេទនៃក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកម្រិត។ បន្ទាប់មក សហគ្រិននឹងត្រូវស្វែងរក និងរក្សាឈ្មោះរបស់អាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសមួយនោះមុនចុះបញ្ជី ឬក៏ចុះបញ្ជីផ្ទាល់តែម្ដង។
តារាង ៤: ប្រភេទនៃការចុះឈ្មោះអាជីវកម្ម
| ប្រភេទនៃអាជីវកម្ម | ប្រភេទរបស់ក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកម្រិត |
| កម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខ | ក្រុមហ៊ុនឯកជនមានសមាជិកតែមួយទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ |
| ភាពជាដៃគូ | ក្រុមហ៊ុនឯកជនទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ |
| ការិយាល័យសាខា | ក្រុមហ៊ុនសាធារណៈទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ |
| ការិយាល័យតំណាង | |
| ក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកម្រិត |
ប្រភព: KhmerSME
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានវិធីពីរយ៉ាងក្នុងការចុះបញ្ជីសហគ្រាស ឬអាជីវកម្មថ្មី។ របៀបទីមួយ គឺតាមរយៈវេទិការរៀងៗខ្លួនរបស់ក្រសួង ឬស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធ និងមួយទៀតតាមរយៈថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានដែលមានឈ្មោះថា “Single Portal” ដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាល និងបានបង្កើតឡើងដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុតាមរយៈថ្នាលផ្លាស់ប្ដូរទិន្នន័យហៅថា Cambodia Data Exchange (CamDX)។
វិធីសាស្ត្រចាស់
ការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មថ្មីដោយប្រើវិធីចាស់ មានភាពសាំញ៉ាំ និងស្មុគ្រស្មាញព្រោះដំណើរការចុះបញ្ជី និងការបំពេញឯកសារមានលក្ខណៈច្រំដែល ការរង់ចាំមានរយៈពេលយូរ និងចំណាយច្រើន។ដើម្បីស្វែងយល់របៀបនៃការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មថ្មីតាមវិធីសាស្ត្រចាស់ សូមអានការណែនាំនៃជំហាននិមួយៗខាងក្រោម៖
- ជំហានទី ១៖ ចុះឈ្មោះនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្មដើម្បីទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រដើម្បីចាប់ផ្តើមដំណើរការអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសថ្មី។ ការចុះឈ្មោះអាជីវកម្មថ្មីនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម គឺធ្វើឡើងតាមតំណភ្ជាប់នេះ។
- ជំហានទី ២៖ ចុះបញ្ជីពន្ធដារនៅអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ។ ការចុះបញ្ជីពន្ធដារនៅអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ គឺធ្វើឡើងតាមតំណភ្ជាប់នេះ។
- ជំហានទី ៣៖ ចុះបញ្ជីសម្រាប់លិខិតផ្លូវការនៃការបើកអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសថ្មីនៅក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។ សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ ដើម្បីចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសថ្មីនៅក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈក្នុងនាមជាអ្នកប្រើប្រាស់ថ្មី ឬចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ ប្រសិនបើអ្នកជាអ្នកប្រើប្រាស់ចាស់ដែលមានគណនីរួចហើយ។
- ជំហានទី ៤៖ ចុះឈ្មោះសម្រាប់អាជ្ញាបណ្ណ/វិញ្ញាបនបត្រឯកទេសនៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធដោយចូលទៅកាន់គេហទំព័ររបស់ក្រសួង ឬស្ថាប័នសាមីរៀងៗខ្លួនទៅតាមលក្ខណៈ និងប្រភេទនៃអាជីវកម្ម។
សេវាកម្មចុះបញ្ជីអាជីវកម្មតាមថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាតែមួយ (Single Portal)
នៅឆ្នាំ ២០២១ ដឹកនាំដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវប្រព័ន្ធថ្មីមួយដែលមានឈ្មោះថា “Single Portal”។ ជាមួយនឹងថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានថ្មី ឥឡូវនេះជំហានទាំងបួនអាចត្រូវបានធ្វើ បង់ប្រាក់ និងទទួលវិញ្ញាបនបត្របានក្នុងពេលតែមួយ។ “Single Portal” គឺជាវិបផតថលអនឡាញរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវបានរចនាឡើង និងដំណើរការដើម្បីសម្រួលដល់ការចុះឈ្មោះអាជីវកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតាមរយៈវេទិកាអនឡាញ។
រូបភាពទំព័រដើមនៃគេហទំព័រសេវាកម្មចុះបញ្ជីអាជីវកម្មតាមថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាតែមួយ
វេទិកាចុះបញ្ជីអាជីវកម្មថ្មីនេះត្រូវបានបែងចែកជា ២ ដំណាក់កាល។ ដំណាក់កាលទី១ មានក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនចូលរួមដែលមានដូចជា ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា និងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្នុងដំណាក់កាលទី២ “Single Portal” នឹងបញ្ចូលភ្នាក់ងារចុះបញ្ជីបន្ថែមទៀតដែលមានតួនាទីផ្ដល់អាជ្ញាប័ណ្ណឯកទេស វិញ្ញាបនបត្រ លិខិតអនុញ្ញាត ឬប្រកាសទៅកាន់ក្រុមហ៊ុននានាបន្ទាប់ពីបានចុះបញ្ជីជាមួយស្ថាប័នដែលបានរៀបរាប់ខាងលើរួចហើយ។ ស្ថាប័នរដ្ឋដែលនឹងត្រូវបានដាក់បញ្ចូលថ្មីក្នុងដំណាក់កាលទី២ រួមមាន ក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ និងនិយតករអាជីវកម្មអចលនទ្រព្យ និងហាងបញ្ចាំនៃអាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។
- ដើម្បីចុះឈ្មោះអាជីវកម្មថ្មីរបស់អ្នកតាមរយៈ Single Portal សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ។
- ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីរបៀបចុះឈ្មោះអាជីវកម្មថ្មីដោយប្រើ “Single Portal” សូមចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ ដើម្បីមើលវីដេអូណែនាំ។
តារាង ៥ៈ ប្រភេទអាជ្ញាប័ណ្ណ និងក្រសួង ឬស្ថាប័នទទួលបន្ទុក
| ប្រភេទអាជ្ញាប័ណ្ណ | ក្រសួង/ស្ថាប័ន |
| ក្រសួងទេសចរណ៍ |
| ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ |
| ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ |
| និយតករអាជីវកម្មអចលនទ្រព្យ និងហាងបញ្ចាំ នៃអាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ |
ខណៈពេលដែលសហគ្រាស និងអាជីវកម្មភាគច្រើនតម្រូវឱ្យចុះបញ្ជីនៅស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលចំនួនបីគឺ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ និងក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ អាជីវកម្មមួយចំនួនទៀតប្រហែលជាត្រូវឆ្លងកាត់ក្រសួង ឬស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀតបន្ថែមលើទាំងបីខាងលើដើម្បីឱ្យអាជីវកម្មរបស់ពួកគេបានចុះបញ្ជី និងអនុញ្ញាតស្របច្បាប់។ ចង់ដឹងថាអាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសប្រភេទណាដែលត្រូវចុះបញ្ជីនៅក្រសួងនោះ សូមមើលតារាងខាងក្រោម៖
តារាង ៦ៈ សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមតាមវិស័យ និងក្រសួងទទួលបន្ទុក
| វិស័យ | ក្រសួង |
| ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ |
| ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ |
| ក្រសួងទេសចរណ៍ |
| ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន |
| ក្រសួងសុខាភិបាល |
| ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល |
| ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ |
ប្រភព៖ របាយការណ៍បច្ចេកទេសឆ្នាំ ២០០៧ ដោយលេខាធិការដ្ឋានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម
